Adli Bilimler Dergisi 2013 Mart
YAZILAR
LİSTESİ
Araştırma Makaleleri
1
ADLİ
BELGE İNCELEMELERİNDE İMZA VE YAZININ
MÜREKKEP YAŞI TAYİNİ Salih
Cengiz
2
İNSAN
İSKELETLERİNİN TARİHLENDİRİLMESİNDE DİĞER BULUNTULARIN ROLÜ: ADLİ ANTROPOLOJİK
ve ARKEOLOJİK BİR ARAŞTIRMA Özgür
Bulut, Semih Bol, Yasin Ataç, Veli Sevin
3
MADDE
BAĞIMLILIĞI İLE MÜCADELEDE YENİ BİR BOYUT; ANTALYA DOST ELİ PROJESİ Ali Yılmaz
Derleme Yazılar
1
NÜKLEER
ADLİ BİLİM VE İNCELEME KONULARI Haluk
Yücel, Gaye Özgür Çakal, Alptuğ Özer Yüksel, Rufiyet Kurt, Esra Uyar, Salih
Güven, Hamit Hancı
2
SUALTI OLAY
YERİ İNCELEMESİ – SUALTI KRİMİNALİSTİĞİ Mehmet Akif Eker, Yakup Gülekçi
3
ÖZGÜR İRADE
Aslı Çağlar
Editörün Önsözü
Adli
Bilimler Dergisi 2013 yılının birinci (Mart) sayısında, üç araştırma makalesi
ve üç derleme yazı yer almaktadır.
Araştırma
makalelerinden “Adli Belge
İncelemelerinde İmza ve Yazının Mürekkep Yaş Tayini”nde, bir belge
üzerinde bulunan mürekkebin dinamik fizikokimyasal özelliklerini kullanarak
fenoksi etanolün kaybolma hızı ile diğer
yapısal değişimleri HPLC ile inceleyerek mürekkep yaş tayini
metotlarının kullanılmasının geliştirilmesi amaçlanmış; “İnsan İskeletlerinin
Tarihlendirilmesinde Diğer Buluntuların Rolü: Adli Antropolojik Ve Arkeolojik
Bir Araştırma”da, Ankara-Ulus bölgesinde yürütülen alt yapı çalışmaları
esnasında bulunan iskelet ve seramik buluntuları antropolojik ve arkeolojik
açılardan analiz edilerek iskelet buluntularının biyolojik profili, birey
sayısı belirlenmiş ve travma analizi yapılmış ve bu iskelet buluntuları ile
birlikte bulunan seramik parçasının arkeolojik analizi yapılarak iskeletlerin
tarihlendirilmesine çalışılmış; “Madde Bağımlılığı ile Mücadelede
Yeni Bir Boyut; Antalya Dost Eli Projesi”nde, bağımlılık yapıcı maddelerle mücadele
kapsamında gerçekleştirilen önemli bir proje ve bununla ilgili anket çalışması
ve sonuçları ortaya konmuştur.
Derleme
yazılardan “Nükleer Adli Bilim Ve İnceleme Konuları”nda, nükleer adli bilim
genel metodolojisi örneklenmiş nükleer adli olaylar kullanılarak açıklanmış,
nükleer ve radyoaktif maddelerin karakterizasyonunda en sık kullanılan
radyometrik analiz yöntemleri hakkında bilgi verilmiş; “Sualtı Olay Yeri
İncelemesi – Sualtı Kriminalistiği”nde, su ortamlarında oluşan, su
ortamına bağlantılı olarak gelişen veya kara ortamında başlayıp su ortamında
devam eden adli vakaların çözümende yeni gelişen bilim dallarından biri olarak,
su altında delil araştırma yöntemleri incelenmiş; “Özgür İrade” isimli
çalışmada ise, özgür irade kavramı felsefi, dini, hukuki açılardan irdelenerek
uygulamadaki belirsizliklerin giderilmesi ve çelişkili sonuçların doğramısının
engellenmesi vurgulanmıştır.
Dergimizin Aktiviteler bölümünde yer alan Editörden Mektup’ta Prof. Dr.
Hamit Hancı tarafından kaleme alınan “Mobbing, İşkence ve/veya Eziyettir”
başlıklı yazı yer almaktadır.
Keyifli
okumalar dileğiyle,
Eşref Küçük
Editör Yardımcısı
ADLİ BELGE İNCELEMELERİNDE İMZA VE YAZININ MÜREKKEP YAŞI
TAYİNİ
DETERMINATION OF THE AGE OF
INK ENTRIES FROM QUESTIONED DOCUMENTS
Prof Dr. Salih Cengiz*
* İstanbul
Üniversitesi Adli Bilimler Enstitüsü Fen Bilimleri Anabilim Dalı
İletişim Bilgileri: İ.Ü. Adli Tıp
Enstitüsü Cerrahpaşa 34340 Email: salihcengiz@gmail.com
ÖZET
Bu çalışmanın amacı belgeler
üzerindeki mürekkeplerin dinamik fizikokimyasal özelliklerini kullanarak
fenoksi etanolün (PE) kaybolma hızını geleneksel uçucu organik maddeler gibi
TD-GC/MS ile ve birbirine dönüşerek solan crystal violet (CV) methyl violet
(MV) Tetramethyl Para Rosaniline(TPR)
boyalarının solması ve diğer
yapısal değişimleri HPLC ile inceleyerek mürekkep yaş tayini metotlarının
kullanılmasını geliştirmektir.
Aynı belgede mürekkep
boyalarının zamanla metil kaybederek solmalarını incelemek için yazı üzerinden
1.2 mm lik delgilerle yazı mürekkebi örneği alınır ve 0.5 ml metanolle 5 dakika
çekitlenir. Bu çekitten 20 mikrolitrelik kısım HPLC nin C-18 kolonuna enjekte
edilerek methanol asetonitril and fosfat tampon gradiyenti ile elue (elution)
edilir. Elde edilen kromatogramlar belge üzerindeki mürekkeplerin yaşlarını
tayin etmek üzere karşılaştırılır.
Bu çalışmada kullanılan
yöntemlerin deneyleriyle bir yıllık PE kaybolma eğrisi ve boya
kromatogramlarının arasındaki farkla iki olgunun mürekkep yaşları arasındaki
fark irdelenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Adli bilimler, mürekkep yaşı, adli belge, fenoksi etanol.
İNSAN İSKELETLERİNİN
TARİHLENDİRİLMESİNDE DİĞER BULUNTULARIN ROLÜ: ADLİ ANTROPOLOJİK ve ARKEOLOJİK
BİR ARAŞTIRMA
THE ROLE OF OTHER FINDINGS ON DATING OF HUMAN
SKELETONS: A FORENSIC AND ARCHAEOLOGICAL STUDY
Dr. Özgür
BULUT*
Semih BOL**
Yrd. Doç.
Dr. Yasin ATAÇ***
Prof. Dr.
Veli SEVİN****
* Antropolog, Uzman, Kriminal
Polis Laboratuvarı, Antropolojik İnceleme Birimi, Ankara
** Arkeolog,
Asistan, Kriminal Polis Laboratuvarı, Antropolojik İnceleme Birimi, Ankara
*** Kriminalistik Uzmanı, Polis Akademisi, Adli Bilimler Enstitüsü,
Ankara
*** Arkeolog, Bağımsız Araştırmacı, İzmir
ÖZET
Bu araştırmada, Ankara - Ulus bölgesinde yürütülen alt yapı
çalışmaları esnasında bulunan ve adli vaka kapsamında laboratuarımıza
gönderilen iskelet ve seramik buluntuları antropolojik ve arkeolojik açılardan
analiz edilmiştir. Bu kapsamda, iskelet buluntularının biyolojik profili (yaş,
cinsiyet ve boy tahmini), birey sayısı belirlenmiş ve travma analizi
yapılmıştır.
Bununla birlikte, söz konusu iskelet buluntuları ile
birlikte bulunan seramik parçasının arkeolojik analizi yapılarak iskeletlerin
tarihlendirilmesine çalışılmıştır.
Anahtar
Kelimeler: Adli Antropoloji,
Adli Arkeoloji, İskelet Buluntuları, Kimliklendirme
MADDE BAĞIMLILIĞI İLE MÜCADELEDE YENİ BİR BOYUT; ANTALYA DOST ELİ
PROJESİ
NEW DIMENSION ON FIGHT AGAINST DRUG
ADDICTION; ANTALYA DOST ELI PROJECT
İletişim Bilgileri:
Antalya Emniyet Müdürlüğü,
Konyaaltı/ANTALYA
aliyilmaz@egm.gov.tr
ÖZET
Bağımlılık yapıcı maddelerin kullanımı kişilere
fiziksel, psikolojik, sosyal zararlar verdiği gibi bireylerin bir araya
gelmesinden oluşan toplum da bundan olumsuz etkilenmektedir. Bağımlılık yapıcı
maddelerle mücadelede birçok kuruma görev düşmektedir. Bu kurumlar
sıralamasında polis üst sıralarda yer almaktadır. Bu bilinçle hazırlanmış, başarıyla uygulanmış ve hala uygulanmakta
olan ‘Dost Eli’ projesinden elde edilen bir kısım verilerin yer aldığı bu
çalışma birçok kurum ile de paylaşılarak bağımlılıkla mücadeleye katkı
sağlaması amaçlanmıştır.
Anahtar kelimeler: Madde bağımlılığı, “Antalya Dost Eli”.
NÜKLEER
ADLİ BİLİM VE İNCELEME KONULARI
NUCLEAR FORENSICS
AND ITS INVESTIGATION TOPICS
Prof. Dr. Haluk YÜCEL,* Yrd. Doç. Dr. Gaye Özgür
ÇAKAL,*
Alptuğ Özer YÜKSEL,* Rufiyet KURT,* Esra UYAR,* Dr.
Salih GÜVEN, **
Prof. Dr. Hamit HANCI**
* Ankara Üniversitesi, Nükleer Bilimler Enstitüsü,
06100 Tandoğan Ankara
** Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Cebeci
Hastanesi Adli Tıp AD Mamak, Ankara
İletişim
Bilgileri:
Prof. Dr. Haluk Yücel
Adres: Ankara Üniversitesi, Nükleer Bilimler
Enstitüsü, 06100 Tandoğan Ankara
Tel: 0312 2128577 / 2702
Faks: 0312 2153307
E-posta: haluk.yucel@ankara.edu.tr
ÖZET
Bu
derlemede, nükleer adli bilim genel metodolojisi örneklenmiş nükleer adli
olaylar kullanılarak açıklanmakta, nükleer ve radyoaktif maddelerin
karakterizasyonunda en sık kullanılan radyometrik analiz yöntemleri hakkında
bilgi verilmektedir. 1992 yılında 800'den fazla radyoaktif ve nükleer madde
kaçakçılığı olayının, IAEA’ya rapor edilmesi nedeni ile nükleer adli bilimin
başlangıcı, 1990'larda eski Sovyetler Birliği'nin dağılması ile
ilişkilendirilir. Son yıllarda, nükleer adli bilim tekniklerinin
geliştirilmesinde oldukça büyük ilerlemeler kaydedilmiştir. Uranyum, plütonyum,
toryum gibi nükleer ve diğer radyoaktif maddelerin yasadışı ticareti ağırlıklı
olarak toplumsal farkındalığın veya kamusal bilincin seviyesine bağlıdır.
Nükleer kaçakçılık malzemeleri terör örgütleri tarafından yönlendirildiği
zaman, sadece ülke güvenliğine değil, aynı zamanda uluslararası topluma da
ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. Bu tür malzemelerin yakalanması durumunda,
radyolojik tehlike veya malzemenin kökenine ilişkin içerdiği güvenlik tehdidi
ile ilgili doğru bilgi elde etmek için bir dizi nükleer adli bilim analizi
yapılmak zorundadır. İlk bakışta, nükleer adli bilim, milli istihbarat ve polis
kriminal ya da adli zabıta gibi yasa uygulayıcılarının amaçlarına hizmet ediyor
görünmektedir. Ancak, radyoaktif madde zehirlenme olayları dikkate alındığında,
nükleer adli bilim analizleri doğrudan bireyin sağlığı ve hayatı ile ilgilidir.
Nükleer adli bilim süreci, hem nükleer adli bilim analizlerinden elde edilen
bilgiyi hem de mevcut veri tabanları ve klasik adli bilim teknikleriyle sağlanan
dış kaynaklı bilgiyi kullanarak, ele geçirilen malzemenin gruplandırılmasını,
karakterizasyonunu ve nihayet malzemenin “nükleer nitelendirilmesini” içerir.
Anahtar
Kelimeler: Nükleer Adli Bilim,
Nükleer Malzeme, Radyoaktif Madde, Yasa Uygulama, Nükleer Nitelendirme, Ülke Emniyeti, Alfa
Spektrometrisi, Gama Spektrometrisi, Sıvı Sintilasyon Tekniği.
SUALTI OLAY YERİ İNCELEMESİ – SUALTI
KRİMİNALİSTİĞİ
UNDERWATER CRIME SCENE INVESTIGATION –
UNDERWATER CRIMINALISTIC
Mehmet
Akif EKER[2]
Yakup GULEKÇİ[3]
ÖZET:
Olay
yeri incelemesi ile ilgili araştırmaların çoğu öncelikle kara parçası üzerinde
uygulanmaktadır. Sualtı olay yeri incelemesi ise %70’inden fazlası su olan
dünyamızda kritik bir öneme sahiptir.[1]
Bir
yazar, dalış ekibi uzmanı, avukat, polis, adli makamlar, adli bilimler uzmanı,
deniz arkeologu, kriminalistik başta olmak üzere çeşitli disiplinlerden sualtı
kanıt kurtarma ve araştırma amaçlı çalışmalar yapmakta ve bu çalışmaların
amacı; gemi aracı kundakçıları, katiller, intiharlar, boğulmalar,
cinayetler, vasıta gömmesi, silahlar,
araçlar, kara ve hava kazalar vb. gibi unsurları araştırma ve soruşturmaya yönelik olmaktadır. [1]
Su
ortamlarında oluşan, su ortamına bağlantılı olarak gelişen veya kara
ortamında başlayıp su ortamında devam eden adli vakalar ülkemizin coğrafi
yapısı sebebiyle sık sık karşılaşılan durumlarındandır. Adaletin temini, suç ve
suçluların tespiti açısından; su altında delil araştırma yöntemleri ilgi gören
ve gelişen bilim dalları arasına girmektedir.[2]
Anahtar Kelimeler: Sualtı olay yeri incelemesi, kriminalistik, adli
dalış, adli kolluk, delil
ÖZGÜR İRADE
FREE
WILL
Aslı Çağlar
ÖZET
İnsanlarda
karar alma ve bu kararları uygulayabilme özgürlüğü doğuştan gelen bir zihin
gücüdür. Ancak bu zihin gücü insanlara sınırsız olarak verilmemiştir. Tarihte
çeşitli alanlarda özgür irade ile ilgili açıklamaların yapılması, özgür iradeye
verilen önemin göstergelerinden biridir. Bu açıklamaların farklı olmasında ise
bazı çalışmaların yetersiz olması, düşünsel, dilsel gibi sınırlılıkların olması
etkili olmuştur. Hukukumuz da dahil olmak üzere uluslararası düzenlemelerde
–yetersiz kaldığı yerler olmakla beraber- birçok mevzuatta özgür iradeden söz
edilmiş, özgür iradenin olmadığı yerlerde gerçekleştirilen eylemlerin sonuç
doğurmayacağı ifade edilmiştir. Bu tür düzenlemelerin olması insan haklar
bakımından önemlidir. Düzenlemelerin yetersiz kaldığı, çelişkilere yol açtığı
yerlerde insan hakları kriterleri dikkate alınarak değerlendirme yapıldığında
bu eksiklikler büyük ölçüde giderilecektir. Ancak özgür iradenin de dikkate
alınarak daha açık düzenlemelerin yapılması, böylece uygulamadaki
belirsizliklerin giderilmesi ve çelişkili sonuçların doğması engellenmelidir.
Anahtar Kelimeler: Özgür irade, irade hürriyeti, insan hakları, alkol,
cezai sorumluluk.
AKTİVİTELER
Editörden Mektup:
MOBBİNG , İŞKENCE VE/VEYA EZİYETTİR
Prof. Dr. Hamit Hancı
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder